اتل کتاب د نړۍ د دولسو هغه بریالیو کسانو د ژوند کیسې بیانوي چې خپلو موخو ته رسېدلي او نن ورځ اتل ګڼل کېږي.
په کتاب کې د لیکوالې سربېره د نورو د ژوند او کاروبار د بریا کیسې دي چې لوستونکو ته د انګېزې او فکري پیاوړتیا په برخه کې مهم مطالب لري.
کتاب په څلورو برخو کې تنظیم شوی چې په لومړۍ برخه کې د انسان پر هیله او ارمان بحث شوی څو دغه غوښتنه مشخصه شي ورپسې د اتلولۍ برخه ده او له هغې وروسته د لټون او څارلو برخه ده او په پای کې د بریا داستان دی چې په ټوله کې ښېرازه ژوندانه تګلاره ګرځېدای شي.

د ځواک کتاب د مینې، مننې، مثبت فکر او د احساساتو ځواک(قدرت) په اغېزو راته بحث کوي چې دغه بشري نعمتونه څنګه کولای شي چې په مټ یې انسان ځان او یا هم بل ځواکمن کولای شي او د دغه پدیدو په مرسته بریا ته رسېدای شي.

یاد کتاب د مولانا جلال الدين محمد بلخي رح له شعرونو څخه د ژوند يوويشت استخراج شوې قاعدې دي. چې مشهور ترکي لیکوال هاکان منګوچ د یوه اثر په ګاڼه تدوین کړې، چې پښتو ژبې ته ښاغلي منتشر شاهي ژباړلی او اکسوس کتابپلورنځي چاپ او خپور کړی دی.
کتاب د ۲۱ قاعدو په چوکاټ کې د مولانا قوانین تشریح کوي چې د اوسنۍ پېړۍ انسان ته د فکر، پوهې او روحاني روزنې لپاره ارزښتمن درسونه وړاندې کوي.